شبکه فانتوم (fantom) یا اُپرا

سلام!

پس به مشکل برخوردن شبکه اتریوم از لحاظ شلوغی شبکه و کاهش سرعت انجام تراکنش ها و قراردادهای هوشمند و افزایش عجیبب گس تراکنش ها ، رقیب های زیادی برای برکنار کردن اتریوم از بازار کریپتوکارنسی به میدان آمدند.

یکی از آن ها هدف منحصر به فردی داشت ، اینکه راه حلی برای ذخیره‌سازی امن حجم عظیمی از داده‌ها باشد ، در آینده نزدیک به‌عنوان زیرساختی برای خدمات عمومی، توسعه‌ سیستم‌ خانه‌های هوشمند، سلامت، آموزش، مدیریت ترافیک، مدیریت منابع و پروژه‌های پایداری محیط زیست به‌کار رود.

همچنین همانطور که آگاه هستید بلاک چین هایی مانند بیت کوین و اتریوم دارای مشکلات اساسی هستند که به آنها سه گانه بلاک چین می گویند. این سه معضل اصلی شامل موارد زیر می باشند:

 *امنیت *مقیاس‌پذیری (سرعت)  *غیرمتمرکزسازی

نکته مهم این است که برای رفع هر کدام ا ز این مشکلات نمی توان دیگر موارد را نادیده گرفت و درواقع بایستی راه حلی باشد که بدون آسیب به پایه های دیگر این سه مشکل را رفع کند.

 در 2018 بیناد فانتوم توسط یکی از دانشمندان علوم کامپیوتر به نام دکتر«آن بیانگی»   ایجاد و طراحی شد و در دسامبر 2019 یک تیم شامل Michael Kong،AndreCronj،David Richardson ،Barek Sekandari ،Quan Nguyen با راه اندازی OPERA با اهداف ذکر شده ، شبکه اصلی شروع به کار کرد.

باز هم برای درک چگونگی حل این مشکلات و دستیابی به اهداف این شبکه طبیعتا نیازمند بررسی ساختار شبکه فانتوم هستیم.

اولین وجه تمایز شبکه فانتوم از شبکه هایی مانند اتریوم و بیت کوین تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) یا Asynchronous Byzantine Fault Tolerance می باشد. در واقع اتریوم و بیت کوین همزمانی یا تقارن (Synchronous) دارند بدین منظور که تراکنش‌ها باید یکی یکی بررسی و وارد هر بلاک از زنجیره اصلی شوند. این عملکرد باعث می‌شود که تراکنش‌های قبلی به نسبت تراکنش‌های امکان و فرصت بیشتری برای تایید شدن داشته باشند. بنابراین این شبکه‌ها برای اطمینان از تراکنش ها، به چندین مرحله تایید نیاز دارند. در نتیجه شبکه‌های مبتنی بر BFT متقارن عملیات تاییدشان سرعت کمتری نسبت به شبکه‌های aBFT دارند. الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانس نامتقارن یا همان aBFT فانتوم این امکان را فراهم می‌کند که تراکنش‌ها به‌ صورت غیرهمزمان یا غیرمتقارن (Asynchronously) پردازش شوند؛ به این منظور که سرعت پردازش‌ها را به نسبت دفترکل‌هایی که از BFT متقارن استفاده می‌کنند (مانند اتریوم و بیت کوین) افزایش می‌دهد. این روش عملا موجب جلوگیری از حملات DDOS یا حملاتی که ناشی از اعمال ترافیک غیر واقعی به شبکه به صورت همزمان و از نقاط مختلف هستند، می شود و همچنین با کاهش تأخیر تایید تراکنش، شبکه سریع‌تری فراهم می‌کند. همچنین با حذف ارتباط های اضافه بین نودها ، شبکه‌های aBFT امکان مقیاس‌پذیری و عدم تمرکز بیشتری را نسبت به سایر رقبا فراهم می‌کنند.

تفاوت اساسی دیگری که در ساختارر شبکه فانتوم وجود دارد درمورد سیستم اجماع است که این شبکه از الگوریتمی به نام لاکسیس(Lachesis) استفاده می کند. توجه کنید که همانطور که میدانید اطلاعات تراکنش ها در هر بلاک چین در یک دفتر کل توزیع شده است که به آن DLT  می گویند اما به علت مشکل مقیاس پذیری نسخه دیگری از این دفتر ارائه شده است که به آن DAG می گویند که مخفف   Directed Acyclic Graph به معنای گراف جهت‌دار غیرمدور می باشد. درواقع با استفاده از الگوریتم لاکسیس هر نود برای خود یک DAG  شخصی دارد که حاوی بلاک‌هایی از تراکنش‌هاست. به هر بلاک ، بلاک رویداد یا   event block  می گویند و هر نود می‌تواند تراکنش‌ هایی را پردازش کرده  سپس آن‌ها را در یک بلاک رویداد رده بندی کند.DAG  می‌تواند از رابطه ای که از قبل اتفاق افتاده است  بین رویدادها استفاده کند که به آن happens-before می گویند که در سیستم ‌های توزیع ناهمزمان مثل شبکه فانتوم کاربرد دارد و برای محاسبه ترتیب تراکنش ها کاملا جداگانه در هر نود استفاده می‌شود. پس از انجام این مرحله، بلاک‌های رویداد به دو دسته بلاک های تایید شده و تایید نشده تبدیل می شوند. به طور خلاصه ویژگی های مهم الگوریتم لاکسیس به صورت زیر می باشد:

*غیرهمزمانی (Asynchronous) : نیازی به ترتیب زمانی نیست و نود ها میتوانند هر زمان که خواستند هر تراکنشی را تایید و پردازش کنند.

*بدون رهبر (Leaderless) :همه نود ها عملکرد یکسانی دارند و هیچ کدام نسبت به دیگری نقش رهبری ندارد.

*تحمل خطای بیزانس (Byzantine Fault-Tolerant) 

• نهایی‌سازی (Final) : در شبکه فانتوم این مسئله به این معنی است که پس از تایید اولیه ، تراکنش ها تغییر نمی کنند و دچار بازگشت نمی شوند همچنین نیازی به فرصت برای استفاده از خروجی ها نیست.
•  اپرا چین (Opera Chain) : فانتوم قادر است تراکنش‌ها را ظرف ۱ الی ۲ ثانیه و TxFlow  در کمتر از ۱ ثانیه پردازش و به‌صورت نهایی تایید کند.

خب تا به اینجا اطلاعات لازم برای درک ساختار اصلی فانتوم دریافتیم .

در حقیقت ساختار اصلی فانتوم دارای پروتکلی با سه لایه مجزاست و هر لایه مسئولیت‌های متفاوتی را بر عهده دارد:

1-لایه اصلی اپرا (OPERA): پایین ترین لایه شبکه است و مسئول حفظ ارتباط میان نودها از طریق پروتکل لاکسیس است.Opera را می‌توان شبکه اصلی فانتوم نیز دانست. یکی دیگر از وظایف این لایه ایجاد بلاک‌های جدید در زنجیره است. به این ترتیب که اپرا از تکنولوژی DAG برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند و به همین علت است که نودها می‌توانند به ‌صورت غیرهمزمان تراکنش‌های مختلف را پردازش کنند. فرایند ذخیره اطلاعات تراکنش ها در شبکه فانتوم به این صورت است که شبکه از نوعی نود به نام نود شاهد (Witness node) برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کند.نودهای شاهد باید اعتبار اطلاعات ذخیره شده توسط دیگر نود ها را بررسی کنند.

2-لایه افزار اپرا: این لایه ، لایه میانی شبکه است و برای اجرا عملیات های بلاک چین از جمله ایجاد پاداش ، نوشتن اطلاعات(استوری دیتا) و پرداخت ها به وجود آمده است.

3-لایه اپلیکیشن اپرا: این لایه در بالا لایه های شبکه قرار دارد و API های عمومی را در خود ذخیره میکند. این عملکرد سبب استفاده توسعه دهندگان برای ارتباط DAPP ها با لایه های زیرین ، میشود یکی از تعاملات مورد توجهی که در این قسمت شکل می‌گیرد همان چیزی است که فانتوم از آن به عنوان داده‌های داستانی یا “استوری دیتا(story data)” یاد می‌کند. بلاک چین فانتوم از هر تراکنش یا قرارداد هوشمندی که اجرا می شود قطعه کوچکی را به عنوان استوری دیتا ذخیره می‌کند که بعدا از آن برای پیگیری تراکنش‌ها استفاده می‌شود.

فانتوم نیز مانند دیگر ارز ها نسبت به جامعه هدف خود ، خدماتی ارائه می دهد تا اهداف اصلی پروژه و شبکه را به عمل برساند. در این راستا فانتوم زیر ساختی فراهم کرده است تا توسعه دهندگان با استفاده از آن اپلیکیشن های غیر متمرکز ، محصولات بلاک چینی و میان افزار های مختلف را طراحی و ایجاد کنند. به همین منظور خوب است تا با چنین پلتفرم هایی که توسط بنیاد فانتوم توسعه یافته است اشنا شویم:

*اپرا چین

این سرویس همان شبکه اصلی فانتوم است؛ با بررسی هایی متوجه خواهید شد که قابلیت پشتیبانی از قرارداد های هوشمند با زبان برنامه نویسی سالیدیتی و وایپر دارد بنابراین با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگاری کامل دارد. با چنین قابلیتی شما می توانید قراردادهای هوشمند ایجاد شده در شبکه اتریوم را در فانتوم نیز قرار دهید.

*TxFlow

این سرویس از نوع میان افزار هایی که بالاتر به آن اشاره کردیم و دریافتیم که طی الگوریتم لاکسیس فانتوم اجرا می شوند بدین ترتیب باعث تامین امنیت شبکه نیز می شوند. همچنین فرصت ایده آلی برای اپلیکیشن های نیازمند تایید فوری فراهم شده است و فاصله زمانی برای پردازش و نهایی سازی تراکنش ها را با تفاوت 3 تا 4 ثانیه کاهش می دهد.

ارز دیجیتال فانتوم (FANTOM)

شبکه فانتوم نیز دارای ارز بومی به نام ارز فانتوم با نماد اختصاری FTM است. این توکن بر اساس استاندارد های ERC-20 برای خدمات ، استیکینگ و پاداش های شبکه فانتوم ایجاد شد. Fantom عرضه اولیه سکه (ICO) خود را در ژوئن 2018 اجرا کرد و 40 درصد از کل عرضه 3,175,000,000 توکنی FTM را در آن زمان به فروش رساند. قیمت هر واحد رمز ارز اف تی ام در آن زمان 0.04306 دلار بود و تیم فانتوم طی این عرضه 39,650,000 دلار به دست آورد. تا کنون یعنی مارس 2022 ، 2,545,006,273 واحد توکن فانتوم عرضه شده است که چیزی حدود 80 درصد از کل واحد های توکن فانتوم است.

این ارز نیز مانند ارز های دیگر قابلیت خرید و فروش در صرافی های معتبری که لیست شده است را دارد. از جمله صرافی های :

*بایننس  *کوکوین (KuCoin) *MXC.com  *اوکی ایکس (OKEx) * اف تی ایکس (FTX)

همچنین شما می توانید در صورت نیاز پس خرید این ارز ، آن را از صرافی ها خارج و در کیف پول معتبری که از این ارز پشتیبانی می کند ، نگهداری کنید. کیف پول هایی مثل:

*متامسک

*کیف پول سخت‌افزاری:

 لجر نانو اس (Ledger Nano S) و نانو ایکس (Ledger Nano X)

*کوین بیس ولت (Coinbase Wallet)

*تراست ولت (Trust Wallet)

*مث ولت (Math Wallet)

*کیف پول کوین ۹۸ (Coin98 Wallet)

* BitKeeP

* OKEx

*D’CENT

*توکن پاکت (TokenPocket)

لازم به ذکر است که خود شبکه فانتوم نیز کیف پول مخصوص به توکن فانتوم را تحت عنوان کیف پول FWallet ارائه کرده است.  به‌عنوان یک وب اپلیکیشن پیش‌رونده یا Progressive Web App  به اختصار (PWA) توسعه یافته که  قابلیت اجرا بر روی سیتم عامل ویندوز ، مک ، اندروید و ios را دارد. از این کیف پول می‌توانید برای استیکینگ کوین FTM نیز استفاده کنید.

جالب است بدانید که شبکه فانتوم برای اثبات انعطاف پذیری ، تیم سازنده این شبکه به سرعت فانتوم-دیفای (DeFi) را راه اندازی کرد. در واقع فانتوم می خواهد شرایطی را فراهم کند که در یک سیستم مالی غیر متمرکز و مجموعه دیفای خود برای همه کاربران سودی وجود داشته باشد. در همین مورد این شبکه در کیف پول اختصاصی خود یعنی FWallet ابزار های دیفای را ارائه می دهد:

fMint: دروازه ورود به امور مالی غیرمتمرکز شناخته می شود و با استفاده از این ابزار می‌توانید کوین FTM را به fUSD تبدیل کنید. fUSD نوعی استیبل کوین است که با دلار آمریکا نسبت یک به یک دارد.

fSwap: از fSwap می‌توانید برای خرید و فروش مستقیم دارایی های مجازی خود استفاده کنید.

fLend: اف لند ابزاری است که در آن می‌توانید FTM و fUSD‌های خود را استیکینگ کرده و سود بدست آورید. کاربرد دیگر این سرویس این است که می‌توانید fUSDهای خود را به‌عنوان وثیقه در fLend قرار داده و دارایی‌های مصنوعی را قرض بگیرید و آن‌ها را در fSwap خرید و فروش کنید.

در نهایت با همه این تفاسیر به نظر شما شبکه و تیم فانتوم می تواند موفق به کسب جایگاه اتریوم شود؟